Vải lụa tơ tằm được biết đến từ lâu, nhưng ít người thực sự biết nó được làm ra như thế nào. Nhằm cung cấp cho người đọc – đa phần là những người trẻ đang sống trong thế giới hiện đại ngày nay – có cái nhìn tổng quan hơn, Levu sẽ giới thiệu quá trình sản xuất các loại vải lụa truyền thống qua bài viết ngày hôm nay!
Từ hàng nghìn năm trước, các sản phẩm từ vải lụa tơ tằm đã được coi là loại vải cao cấp nhất và thường được sử dụng cho các loại trang phục, đặc biệt là áo dài. Với các đặc tính mềm mịn, mỏng nhẹ, có khả năng thấm hút mồ hôi tốt và toát lên thần thái người mặc, lụa tơ tằm luôn được xem là ưu tiên hàng đầu. Để tạo nên tấm lụa tơ tằm thành phẩm vừa đẹp đẽ, vừa sang trọng thì những người thợ dệt đã phải thực hiện rất nhiều công đoạn khác nhau.
TRƯỚC TIÊN CẦN PHẢI NUÔI TẰM
Để nên vải lụa tơ tằm thì có được sợi tơ tằm đạt chuẩn được thu hoạch từ những con tằm chất lượng tốt, đó là lý do vì sao công việc đầu tiên cần làm là nuôi tằm.
Thời điểm lý tưởng nhất để nuôi tằm là những tháng có khí hậu mát mẻ. Điển hình có thể kể đến như mùa xuân và mùa thu. Trung bình tằm sống từ 23-25 ngày và trải qua đến 4 lần lột xác. Thức ăn chủ yếu mà tằm ăn là lá dâu, lá sắn. Chúng có thể ăn liên tục, cả ngày lẫn đêm. Khi phát triển đến kích thước tối đa, tằm sẽ chủ động bò đến một vị trí thích hợp và nhả tơ để tạo thành kén.
NHỮNG SỢI TƠ TỰ NHIÊN TỪ QUÁ TRÌNH NHẢ TƠ
Con tằm tạo vỏ nhả tơ tạo thành kén – một lớp vỏ bọc bên ngoài. Chúng nằm yên bên trong đó và tự chuyển động khoảng 3000 lần theo hình số 8 để nhả tơ. Từ đó tạo thành những sợi tơ quấn quanh kén với độ dài gần 1000km.
Tơ tằm thực chất được tiết ra từ tuyến nước bọt của tằm. Chúng là những sợi protein lỏng, có màu trong suốt, hơi nhớt. Chúng dễ đông cứng khi tiếp xúc không khí và từ đó tạo thành sợi tơ. Khi nhả hết tơ hoặc không còn khả năng nhả tơ, tằm sẽ hóa thành nhộng.
KỸ THUẬT ƯƠM TƠ CỦA NGƯỜI THỢ THỦ CÔNG
Đây là quá trình tạo thành phẩm nhờ việc kéo sợi tơ kén thành sợi tơ tằm. Thời gian ươm tơ thường khoảng một tuần sau khi tằm lên né. Bắt buộc phải ươm hết trong thời gian 5 ngày.
Kén sẽ được thả và ngâm trong nước sôi. Sau đó đảo đều cho mềm để bong hết lớp áo bên ngoài. Một người thợ thủ công đúng nghĩa sẽ tìm và kéo mối gốc tơ. Chập 10 sợi tơ thành 1 và quấn vào con quấn tơ chuyên dụng.
BƯỚC ĐỆM TẠO NÊN VẢI LỤA TƠ TẰM CHẤT LƯỢNG LÀ DỆT LỤA
Tùy vào chất lượng từng sợi tơ mà người thợ thủ công sẽ có những cách dệt riêng biệt để tạo ra những loại vải lụa tơ tằm khác nhau như satin, taffeta, linen…
LỤA TƠ TẰM CẦN ĐƯỢC NHUỘM MÀU ĐỂ HOÀN THIỆN
Vải lụa tơ tằm ban đầu có màu trắng ngà. Để làm lụa có màu, cần phải nhuộm màu cho lụa. Tại LEVU, tất cả các sản phẩm vải lụa tơ tằm đều được nhuộm bằng phương pháp thủ công và sử dụng màu thực vật tự nhiên để tạo ra những thước vải tơ tằm đặc sắc và đa dạng.
Để hình thành một tấm vải lụa tơ tằm hoàn thiện theo mức chuẩn thì không hề đơn giản. Đây cũng là lý do tại sao các sản phẩm lụa dệt truyền thống từ LEVU lại có mức giá cao hơn các loại lụa dệt công nghiệp trên thị trường hiện nay.